2021 yılında jack dorsey (twitter’ın kurucusu) öncülüğünde geliştirilen, merkeziyetsiz bir sosyal medya platformudur. ilk başta twitter’ın bir yan projesi olarak doğmuş, zamanla bağımsız bir yapıya kavuşmuştur.
2023 itibarıyla beta sürümüyle sınırlı davetle kullanıma açılmış, daha sonra halka açılmıştır.
temel farkı nedir?
bluesky, at protocol (authenticated transfer protocol) adı verilen özel bir teknolojiyle çalışır. bu sayede:
- kullanıcılar kendi verilerini kontrol eder
- içerik filtreleri özelleştirilebilir
- içerik “tek bir şirketin” elinde değil, açık ve merkeziyetsiz bir yapıda barınır
yani klasik sosyal medyaların tersine, platformun kuralları kullanıcı ve geliştiriciler arasında paylaşılır.
görünüş ve kullanım:
arayüzü ve kullanım tarzı twitter (x) ile çok benzerdir:
- gönderiler (posts)
- takipçi sistemi
- beğeni, yorum, repost gibi etkileşimler
ancak reklam yoktur ve algoritmik “önüne ne gelirse çıkarma” yapısı yerine kronolojik sıralama ve açık filtreleme kullanılır.
neden çıktı?
jack dorsey ve ekibi, sosyal medyanın tekelleşmesinden ve kullanıcı verilerinin dev şirketlerce kontrol edilmesinden rahatsız olduğu için bluesky’ı geliştirdi. amaç, kullanıcıların özgürce içerik üretebildiği, verilerinin sahibi olduğu bir ortam sunmak.
özellikle mastodon, threads ve x (twitter) gibi platformlardan sıkılan veya alternatif arayan kişiler için yeni bir dijital gökyüzü açmayı hedefliyor.